In zijn fatwa “Gaat Islam in tegen het lachen?” stelt sheikh Yusuf Abdullah Al Qaradawi dat, toen Abu Bakr As-Siddeeq (mAbpwh) twee jonge meisjes wou beletten om te zingen in het huis van de Profeet, de Profeet (vzmh) hem zei: ‘Laat ze, want het is nu feest’.

Echter, Sheikh Qaradawi verwees niet naar de volgende hadiths: Ibn Masud (mabpwh) placht te zweren bij Allah dat de ayah “And of mankind …” (Loekmaan: 6 – het vers over “ijdele praatjes”) naar het zingen verwees. Abu Amir en Abu Malik al-Ashari (mabpwh) vertelde dat de Profeet (vzmh) zei: “Onder mijn Ummah zullen er diegene zijn die overspel, zijde, khamr en muziekinstrumenten veroorloofd maken…” (Overgeleverd door al-Bukhari; zie al-Fath, 10/51). Anas (mabpwh) vertelde dat de profeet (vzmh) zei: “In deze Ummah zullen er straffen komen met aardbevingen, vallende stenen en misvormingen (gedaanteveranderingen in dieren); dat zal gebeuren als het volk khamr drinkt, naar zangeressen luistert en muziekinstrumenten bespeelt.” (Zie al-Silsilah as-Saheehah, 2203; toegeschreven aan Ibn Abid-Dunya, Dhamm al-Malahi; de hadith werd verteld door at-Tirmidhi, no. 2212).

Ook verwees Sheikh Qaradawi niet naar de volgende feiten: er is beschreven in een Sahih hadith dat de lach van de Profeet nooit meer was dan een glimlach. (Overgeleverd door Ahmad). Volgens een andere hadith was hij (vzmh) gewoon om lange tijd de stilte te bewaren, en maar zelden te lachen. (door Ahmad). Aisha (mzmh) zei: “Nooit zag ik de boodschapper van Allah (vzmh) zo hard lachen dat zijn achterste tanden te zien waren; hij glimlachte alleen maar.” (overgeleverd door Abu Dawud)

Nu, hebben de lezers het recht niet om de andere kant van de medaille ook te kennen? Maar misschien heb ik het verkeerd voor. Ik zou het echter apprecieren als de schrijver van de fatwa op mijn bezwaren zou kunnen antwoorden. Wassalam.

ANTWOORD:

Wa `alaykum As-Salamu wa Rahmatullahi wa Barakatuh.

In de naam van Allah, de Meest Genadevolle, de Meest Medelijdende

Alle lof en dank zijn aan Allah verschuldigd, en vrede en zegen rusten op zijn Boodschapper.

Eers en vooral willen we je bedanken voor het grote vertrouwen dat je in ons hebt. We hopen dat onze inspanningen tegemoet komen aan je verwachtingen.

Gezien je bezwaar hoofdzakelijk draait rond muziek en waarom die toegelaten is, volgt hier de verduidelijking daarvoor in het licht van de fatwa uitgevaardigd door Sheikh Yusuf Al-Qaradawi:

Het hele onderwerp gezang is controversieel, of het nu al of niet met begeleiding van muziekinstrumenten is. Voor sommige zaken lukte het om consensus te krijgen onder Moslimgeleerden, voor andere mislukte dat. Alle geleerden hebben een unaniem standpunt over het verbod op alle vormen van zang en muziek die aanzet tot ontucht, onbehoorlijk gedrag of zonde. Wat muziekinstrumenten betreft, gelet op de zwakheid van het bewijs dat deze verboden zouden zijn, is de regel die hier moet toegepast worden degene die zegt dat alle zaken oorspronkelijk toelaatbaar geacht worden zo lang er geen Sharia tekst is die ze verbiedt.

Zingen is niets anders dan melodieuze woorden; als deze goed zijn, dan wordt zingen als goed beschouwd; maar als deze slecht zijn, dan wordt zulk zingen slecht geacht. Gesprekken die verboden inhoud bevatten zijn verboden. Wat als die gesprekken begeleid worden door ritme en melodie?

Geleerden zijn het eens over de toelaatbaarheid van zingen zonder instrumentale begeleiding en voor zover de inhoud niet verboden is. Dit soort gezang is enkel toegelaten bij bepaalde gelegenheden zoals: huwelijken, feesten, het verwelkomen van een reiziger en dergelijke. Dit is gebaseerd op de hadith van de Profeet (vzmh) die zegt: “Hij (vzmh) vroeg, ‘Heb je het meisje (d.i. de bruid) iets als geschenk gegeven? Zij (de aanwezigen) antwoordden, ‘Ja’. Hij vroeg, ‘Stuurde je een zanger met haar mee?’ ‘Nee’, zei Aisha. De Profeet (vzmh) zei toen, ‘De Ansar zijn een volk die van poezie houden. Je had iemand moeten meesturen om te zingen: Hier komen we, naar jou komen we, groet ons zoals wij jou groeten.'” In dit geval kunnen we zeggen dat een vrouw enkel voor vrouwen kan zingen en haar niet-huwbare mannelijke familie.

Over het onderwerp van muziekinstrumenten verschillen de geleerden van mening. Sommigen laten elk soort gezang toe, zij het begeleid door muziekinstrumenten of niet, en beschouwen het zelfs als aanbevolen. Een tweede groep van geleerden laten zingen enkel toe indien niet begeleid door een muziekinstrument. Een derde groep verklaren het (=zingen) verboden, of het nu door een muziekinstrument begeleid is of niet; ze beschouwen het zelfs als één van de grotere zonden. Als steun voor hun gezichtspunt citeren ze de hadith verteld door Imam Al-Bukhari, op gezag van Abu Malik of Abu Amir Al-Ashari (twijfel over de sub-verteller) dat de Profeet (vzmh) zei: ‘Onder mijn volgelingen zuller er sommige mensen zijn die onwettige seksueel verkeer, het dragen van zijde (-n kleren), het drinken van alcoholische dranken en het gebruik van muziekinstrumenten als gewettigd zullen beschouwen.’ Hoewel deze hadit voorkomt in Sahih Al-Bukhari is zijn ketting van doorgave niet verbonden met de Profeet Mohammed (vzmh) en dit doet zijn authenticiteid teniet. Ibn Hazm verwerpt hem juist om die reden. Verder wordt de sub-verteller, Hisham Ibn Ammar als ‘zwak’ verklaard door vele geleerden in de wetenschap van Hadith-methodologie.

Daarnaast is het zo dat deze hadith het gebruik van muziekinstrumenten niet duidelijk verbiedt, want de frase ‘als gewettigd beschouwen’, volgens Ibn Al-Arabi, heeft twee verschillende betekenissen:

Ten eerste: Zulke mensen denken dat al datgene (de genoemde zaken) gewettigd is.

Ten tweede: Ze overschrijden de eigenlijke grenzen die in acht zouden moeten genomen worden bij het gebruik van deze instrumenten. Als de eerste betekenis bedoeld wordt zouden zulke mensen op die manier ongelovigen zijn.

Feitelijk berispt de voorliggende hadith de zeden van een groep mensen die zichzelf te buiten gaan aan luxe, het drinken van alcohol en het luisteren naar muziek. Daarom vertelt Ibn Majah deze hadith van Abu Malik Al Ashari in de volgende bewoordingen: “Van onder mijn volgelingen zullen er sommige mensen zijn die wijn drinken, er andere namen aan gevend, terwijl ze luisteren naar muziekinstrumenten en het gezang van zangeressen; Allah de Almachtige zal de aarde hen laten verzwelgen en hen veranderen in apen en varkens.: (Overgeleverd door Ibn Hibban in zijn Sahih).

Conclusie wat betreft de toelaatbaarheid van muziekinstrumenten

In het licht van het bovenstaande is het duidelijk dat de religieuze teksten die als basis dienen voor diegenen die volhouden dat zingen haram is, ofwel dubbelzinnig zijn of niet authentiek. Geen enkele van de haditht toegeschreven aan de Profeet Mohammed (vzmh) is geldig als bewijs voor het oordeel van het verboden zijn [van zingen]. Verder zijn al deze hadiths ‘zwak’ verklaard door volgelingen van Ibn Hazm, Malik, Ibn Hanbal en Ash-Shafi.

In zijn boek, Al-Ahkam zegt Al-Qadi Abu Bakr Ibn Al-Arabi “Geen enkele van de hadiths die volhouden dat zingen verboden is wordt als authentiek beschouwd (door de geleerde van de Wetenschap van Hadithmethodologie).” De zelfde mening zijn Al-Ghazali en Ibn An-Nahwi (in Al-Umdah) toegedaan. Ibn Tahir zegt, “Van zelfs niet één enkele letter van al deze Hadiths is ooit bewezen dat hij authentiek is.”

Ibn Hazm zegt, “Al de hadiths die in dit verband verteld worden waren verzonnen en vervalst.”

Bewijzen van diegenen die beweren dat zingen Halal is:

Ten eerste: tekstuele bewijzen:

Ze baseren hun argumenten op sommige authentieke hadiths van de Profeet Mohammed (vzmh). Eén van deze hadiths is de volgende:

Aisha (mAbpwh) vertelde: “Allah’s Boodschapper (vzmh), kwam naar mijn huis terwijl twee meisjes naast me de liederen aan het zingen waren van Buath (een verhaal over de pre-Islamitische oorlog tussen twee stammen van de Ansar, de Khazraj en de Awus). De Profeet (vzmh) ging liggen en draaide zijn gezicht naar de andere kant. Toen kwam Abu Bakr en sprak streng tot mij, zeggende, ‘Muziekinstrumenten van Satan bij de Profeet (vzmh)?’ Waarop Allah’s Boodschapper (vzmh) zijn gezicht naar hem toedraaide en hem zei, ‘Laat hen.” Toen Abu Bakr niet meer oplette, gaf ik teken aan die meisjes van buiten te gaan en ze vertrokken.” (Overgeleverd door Al-Bukhari)

Dit duidt er op dat die twee meisjes niet zo jong waren als door sommige geleerden wordt beweerd. Als ze dat waren geweest zou Abu Bakr niet zo boos op hen geweest zijn. Meer nog, in deze hadith wou de Profeet (vzmh) de Joden leren dat Islam de ruimte heeft voor verstrooiïng en dat hij zelf gestuurd was met een gematigde en flexibele wetgeving. Ook is er een andere belangrijke les te leren hier. Het vestigt onze aandacht op het feit dat het nodig is om de Islam aan anderen voor te stellen op een goede manier, samen met het tonen van zijn gematigdheid en groothartigheid.

Daar bovenop kunnen we ook nog als bevestiging Allah’s woorden citeren die luiden, ‘Maar als ze enige koopwaar of tijdverdrijf bespeuren, lopen ze er naartoe en laten je staan. Zeg: Datgene wat Allah heeft is beter dan tijdverdrijf en beter dan koopwaar, en Allah is de beste van de leveranciers.” (Al-Jumuah:11)

In dit vers koppelt Allah de Almachtige tijdverdrijf met koopwaar. Hij misprijst geen van beide, hij berispt alleen maar de Gezellen die de Profeet Mohammed (vzmh) alleen lieten bij de khutbah (de Prediking op vrijdag), toen ze zich allemaal weghaastten om de karavaan te vervoegen en het getrommel om zijn aankomst te vieren.

Ten tweede: Met respect voor de Geest en de Grondbeginselen van Islam:

Het is een feit dat Allah sommige van de mooie zaken in dit aardse leven verboden had voor de Kinderen van Israel, als een straf voor hun misdaden.

Hij zegt, “Wegens de wandaden van de Joden en vanwege het vele bemoeilijken door hen van Allah’s weg verboden Wij hen geode zaken die (vroeger) voor hen gewettigd waren gemaakt. Tevens omdat ze woekerrente namen toen het hen werd verboden en omdat ze de rijkdom van de mensen opvreten onder valse voorwenselen. Voor diegenen onder hen die niet geloven hebben we een pijnlijke doem voorbereid.” (An-Nisa: 160-161)

Vooraleer hij Profeet Mohammed zond, verwees Hij de Almachtige naar hem in vroegere geschriften als “Zij die de Boodschapper volgen, de Profeet die lezen noch schrijven kan, die zij beschreven zullen vinden in de Torah en het Evangelie (die) bij hen (zijn). Hij zal hen verbinden met datgene wat juist is en hen verbieden datgene wat fout is. Hij zal alle goede dingen voor hen wettigen en enkel het verdorvene voor hen verbieden.” (Al-Araf: 157)

Dus verliet Islam niets goed of gezond, maar verklaarde het halal (gewettigd). Dit is een teken van genade voor deze Ummah (natie of gemeenschap), in lijn met zijn alomvattende en eeuwige boodschap. Allah de Almachtige zegt, “Ze vragen u (O Mohammed) wat voor hen gewettigd is gemaakt. Zeg: (al) het goede is voor u gewettigd gemaakt.” (Al-Maidah: 4)

En in het geval we dit onderwerp diep uitspitten zullen we vinden dat liefde voor het zingen en melodieuze stemmen bijna een menselijke instinct zijn. We kunnen zien hoe een kind in zijn wieg getroost wordt en slaapt door het geluid van een wiegelied. Moeders en kinderoppassen hebben altijd de gewoonte gehad om te zingen voor babys en kinderen. Daarenboven reageren vogels en dieren op aangename stemmen en ritmische melodieen.

Om die redenen, als zingen een menselijk instinct is, is het niet aan Islam om de instincten van het mensdom te trotseren. Islam kwam om het menselijk instinct te verfijnen en te promoten. Ibn Taymyiah zegt, “Profeten zijn gezonden om het instinct van de mens te polijsten en in te tomen, niet om het te wijzigen of te veranderen.” Dit volgt de hadith die luidt, “Toen Allah’s Boodschapper naar Medinah kwam, merkte hij dat ze twee dagen vierden. Hij zei, “Welke dagen zijn dat?” Ze antwoordden, ‘We hadden de gewoonte deze dagen te vieren in pre-Islamitische tijden.’ Hij (vzmh) zei, ‘Waarlijk, Allah de Almachtige heeft jullie twee andere dagen gegeven die veel beter zijn: deze zijn Al-Adha en Al-Fitr (Eids).’” (Verteld door Ahmad, Abu Dawud en An-Nasai)

Daarenboven, als zingen beschouwd moet worden als zich verheugen en spel, deze zijn niet haram; dit volgt het beroemde idee dat de mens tijd nodig heeft om een beetje te onspannen en zich te verheugen. De Profeet (vzmh) sprak tot Hanzalah die zichzelf een hypocriet vond omdat hij tijd doorbracht met zijn vrouw en kinderen, en vanwege de verandering die hem aangreep als hij gescheiden was van Allah’s Profeet (vzmh), “O Hanzalah! Een deel van je tijd zou toegewijd moeten worden (tot wereldse zaken) en een deel van de tijd (zou gewijd moeten zijn aan gebed en meditatie).” (Verteld door Muslim)

‘Ali Ibn Abu Talib zegt, “Vermaak jullie enige tijd, want als harten blootgesteld worden aan te veel spanning, worden ze blind.”

Abu Ad-Darda zegt, “Ik verfris mezelf met enig vermaak om zo mezelf sterker te maken op het rechte pad.”

Imam Al-Ghazali antwoordde aan iemand die hem vroeg: “Is zingen dan geen soort van spel en vermaak?” Hij zei, “Ja. Maar al wat bestaat in dit huidige leven is niets dan spel en vermaak. Alles wat plaats vindt tussen een man en zijn vrouw is spel, behalve seksuele betrekkingen die de directe oorzaak zijn van het krijgen van kinderen. Dit alles is verteld over Allah’s Boodschapper en zijn geëerde Gezellen.

Inderdaad, vrije tijd is verfrissend voor het hart en verlicht terzelfdertijd zijn spanningen. Overdreven spanning en inzet maakt het hart verveeld en blind. Zich zelf vermaken verfrist en hernieuwt zijn sterkte en levenskracht. Wie voortdurend hard werkt aan iets zou af en toe een tijdje moeten pauzeren om zo te herstellen zijn energie en vastberadenheid te hervinden, als hij in de toekomst niet volledig wil instorten. Wie een pauze neemt herstelt zo zijn kracht en levenslust. Enkel Profeten kunnen absolute ernst weerstaan. Vrije tijd nemen is een vorm van behandeling voor ziektes van het zelf, voor vermoeidheid en verveling. Maar, vrije tijd zou niet excessief mogen zijn. Dit zou tegen het hele idee ingaan van het verblijden van harten om het hen mogelijk te maken om vol te houden.

Wie vertrouwd is met en ervaren in de natuur van het menselijk hart en het zelf weet zeker dat recreatie en ontspanning onmisbare behandelingen zijn voor iemands welzijn.

Deze bewijzen voor het toegelaten zijn van zingen zijn onttrokken aan de teksten en de regels van Islam, en deze zijn voldoende om de zaak uit te klaren.

Daarenboven, de mensen van Medinah, die zeer vroom en Godvrezend waren, de Zahiriyyah, die zeer letterlijk dachten wat de tekstuele bewijzen betreft, en de Soefis, die zeer strikt en onbuigzaam waren, worden allemaal geciteerd verklaard te hebben dat zingen toegelaten is.

Imam Ash-Shawkani zegt in zijn boek “Nayl Al-Awtar”, “De inwoners van Medinah en diegenen onder de Zahiriyyah en de Soefis die het men hen eens waren beweren dat zingen toegelaten is, zelfs indien begeleid door muziekinstrumenten zoals de luit of de fluit. Abu Mansur zelf placht de muziek te componeren voor zijn slaven die deze melodieën in zijn bijzijn plachten te zingen. Dit vond plaats gedurende de tijd van de Bevelhebber van de Gelovigen, Ali Ibn Abi Talib. Abu Jafar Al Bughdadi vertelt het zelfde naar Al-Qadi Shurayh, Said Ibn Al-Musaiyb, Ata Ibn Abu Rabah, Az-Zuhri en Ash-Shibi.”

Ar-Ruwaiyani vertelt op gezag van Al-Qaffal dat Malik Ibn Anas beweerde dat zingen met muziekinstrumenten toegelaten is. Ook citeert Abu Mansur Al-Furani Malik die beweert dat fluitspelen toegelaten is.

Abu Al-Fadi Ibn Tahir vertelt, “Het volk van Medina heeft nooit geredetwist over het toegelaten zijn van fluitspelen.”

Ibn An-Nahwi vertelt in zijn “Al-Umdah”: “Ibn Tahir zei, ‘De inwoners van Medina betoonden consensus in deze (zaak). En ook al de Zahiriyyah beweerden het zelfde.’”

Al-Mawardi schrijft het toegelaten zijn van luitspel toe aan sommige Shafii volgelingen en studenten. Dit is ook gezegd geworden door Abu Al-Fadl Ibn Tahir, naar Abu Ishaq Ash-Shirazi; en het is verteld door Al-Isnawi naar Ar-Ruwaiyani en Al-Mawardi. Opnieuw werd dit verteld door Al-Adfuwi naar Sheikh Izz Ad-Deen Ibn Abd As-Salam. Het werd ook verteld naar Abu Bakr Ibn Al-Arabi.

Al deze geleerden beschouwen zingen onder begeleiding van muziekinstrumenten toegelaten, maar wat gezang betreft dat niet begeleid wordt door muziekinstrumenten zegt Al-Adfuwi, “In sommige van zijn boeken in verband met jurisprudentie vertelt Al-Ghazali over de consensus onder de geleerden over de toelaatbaarheid ervan.” Ook vertelt Ibn Tahir over de consensus onder de Gezellen van de Profeet en diegenen die hen opvolgden over precies dit onderwerp. Ibn An-Nahwi stelt in Al-Umdah dat zingen en luisteren toelaatbaar geacht werd door een groep van Gezellen en de Volgelingen.

Voorwaarden en beperkingen:

Er zijn enkele voorwaarden en beperkingen die in acht zouden moeten genomen worden wat betreft het luisteren naar zingen, en wel de volgende:

1. Niet alle soorten zingen zijn toegelaten. Integendeel, een toegelaten lied zou moeten sporen met Islamitische leringen en ethiek. Daarom zijn de liederen die tyrannen en corrupte heersers verheerlijken niet in overeenstemming met de Islamitische leer. Inderdaad, Islam is tegen agressors en hun handlangers, en tegen diegenen die onverschillig staan tegenover hun agressie. Dus gaat ook hetzelfde op voor die liederen die impliciet zulke houding toejuichen.

2. Ook de wijze waarop het lied word gebracht weegt zwaar door. Het thema van het lied kan goed zijn, maar het optreden van de zanger – door opwinding na te streven en lust en verlangen in anderen op te wekken door hen te proberen verleiden – kunnen het (lied) toch doen opschuiven naar verboden gebied, naar verdenking of zelfs afschuw. De Glorierijke Koran spreekt tot de vrouwen van de Profeet Mohammed (vzmh) zeggende, “O jullie vrouwen van de Profeet! Jullie zijn niet als andere vrouwen. Als jullie je plicht vervullen (jegens Allah), spreek dan niet te zacht, opdat niet hij in wiens hart een ziekte zij (naar jullie) zou verlangen, maar spreek gewoon.” (Al-Ahzab: 32). Dus, men moet voorzichtig zijn met muziek als er zachtheid is in de spraak, vergezeld van rijm, melodie en speciale effecten!

3. Zingen zou niet vergezeld mogen zijn van iets dat verboden is, zoasl alcohol, naaktheid, het samen zijn van mannen en vrouwen dat gebruikelijk is in pubs en nachtclubs, etc.

4. Islam heeft in alle dingen overdrijving verboden verklaard. Hetzelfde gaat op voor overdrijving in vrije tijd en ontspanning, zelfs al zijn deze zaken toegelaten! Dit wijst er op dat de leegte van hart en geest in acht moet worden genomen en aangepakt gedurende de korte tijd van het leven van de mens. Men zou moeten weten dat Allah de Almachtige aan iedereen de vraag zal stellen naar zijn leven en naar zijn jeugd in het bijzonder.

In sommige zaken moet men zijn eigen rechter en Mufti zijn. Is er een soort muziek die je eigen lust of verlangen opwekt en je wegvoert van het echte leven, dan moet je die vermijden en die eigenste poort afsluiten van waar de winden van beproeving en verleiding kunnen komen en je relligie, je zeden en je hart wegvagen. Als je dat doet zal je in vrede en rust leven.

Waarschuwing tegen het spelen met het word “haram”

Om te besluiten richten we ons tot die gerespecteerde geleerden die het woord “haram” gemakkelijk opnemen en het vrijlaten in hun geschriften en fatwas, dat ze zouden in acht nemen dat Allah over hen waakt in alles wat ze zeggen of doen. Ook zouden ze moeten weten dat dit woord “haram” heel gevaarlijk is. Het betekent dat Allah’s Bestraffing vereist is voor een zekere daad of verklaring, en het zou niet gegrond mogen zijn op giswerk, grillen, zwakke Hadiths, zelfs niet uit een oud boek. Het moet ondersteund worden door een heldere, duidelijk bewezen tekst of geldige consensus. Indien die laatste twee niet kunnen gevonden worden, dan herleiden we de daad of verklaring in kwestie tot de oorspronkelijke regel: “Toelaatbaarheid regelt de dingen”. We hebben inderdaad een goed voorbeeld om na te volgen van een van onze vroegere vrome geleerden. Imam Malik  die zei: “Het was niet de gewoonte van hen die ons voorgingen, de vroege, vrome Moslims, die het goede voorbeeld stelden voor de volgende generaties, om te zeggen, ‘Dit is halal, en dit is haram, dit is wat je zou kunnen noemen leugens uitvinden omtrent Allah. Heb je dan Allah’s Uitspraak niet gehoord die zegt, ‘Spreek: Heb je de voorziening overwogen die Allah voor jou heeft neergezonden, en hoe je er gewettigd en ongewettigd van hebt gemaakt? Spreek: Heeft Allah het je toegelaten, of heb je leugen uitgevonden over Allah?” (Yunus: 59) Want, het halal is wat Allah en Zijn Boodschapper gewettigd maakten, en het haram is wat Allah en Zijn Boodschapper ongewettigd hebben gemaakt.