Zes belangrijkste verzamelaars van hadith besproken

Zes belangrijkste verzamelaars van Hadith kort besproken:   1. Imaam Bukhari (r.a.)Zijn volledige naam is Muhammad ibn Isma’il al- Bukhari ad-Dj ‘ufi. Hij werd geboren op 21 juli 810 in Bukhari, in het huidige Oezbekistan (de voormalige USSR). Hij hoorde naar verluid zijn meester een keer zeggen: “Was er maar iemand die een verkorte uitgave van de ware Sunnah van de Profeet (vrede zij met hem) zou willen verzorgen.” Toen besloot Bukhari dat op zich te nemen. Zijn vader verzamelde ook Hadith en liet hem, toen hij stierf, een fortuin na. Als kind was Bukhari lichamelijk erg zwak, maar hij bleek wel een scherp geheugen te bezitten en tevens volop kwaliteiten om intellectuele prestaties te kunnen leveren. AI op elf jarige leeftijd begon hij Hadith te studeren. Toen hij 16 jaar was, ging hij op Hadj (bedevaart) naar Mekka. Vervolgens reisde hij ongeveer 40 jaar door de Islamitische wereld en probeerde zo veel mogelijk vertellers van Hadith te bezoeken.Tijdens zijn leven was hij erg vroom en eerlijk en deelde hij zijn bezittingen met armen en studenten. Hij was onbevreesd, zelfs tegenover de Kalief, wanneer het ging om de correcte weergave van Hadith. Bukhari had één liefhebberij en dat was het boogschieten. Hij blonk hierin uit.
Iedere keer nam hij Wudu (kleine rituele reiniging) voordat hij een Hadith in zijn Sahih opnam. 
Wanneer een uitleg nodig was, gaf hij daarbij duidelijk aan dat het de zijne was. De belangrijkste hoofdstukken in de Sahih worden door teksten uit de Qur’an ingeleid.
Na de periode van reizen wilde hij zich in Nishapur (Iran) vestigen, maar hij kon zich niet verenigen met de wensen van de plaatselijke gouverneur en vertrok weer. Vervolgens vestigde hij zich in Samarkand waar hij in 870 is overleden. 2. Moslim (r.a.)Abdul Hussain Muslim ibn al-Hadj-Djaadj al- Nishapuri werd in 817 in een rijke familie geboren in de provincie Khorasan (Iran). Zijn vader was een belangrijk verzamelaar van Hadith. Moslim maakte grote reizen om Hadith te verzamelen en vestigde zich uiteindelijk in Nishapur waar hij zich tot aan zijn dood in 875 zich bezighield met het uitdragen van kennis van de Hadith. Sahih Moslim bestaat uit 7275 Hadith (inclusief de dubbele) Het belangrijkste verschil in opzet tussen de Sahih van Muslim en die van Bukhari is dat Muslim alle verschillende versies (Isnaads) van dezelfde Hadithtekst bij elkaar zet en ze niet bij andere hoofdstukken iedere keer weer herhaalt. 3. Abu Dawuud (r.a.)Abu Dawuud schreef vele boeken over Islamitische Wetgeving en Hadith, waarvan zijn “Sunan” de belangrijkste is. Het kostte hem bijna 20 jaar om dit staandaardwerk samen te stellen. Hij nam daarin 4.800 Hadith op uit een totaal van 500.000. Abu Dawuud (817- 888) is na vele reizen gemaakt te hebben in Basra (Irak) overleden. 4. Tirmidhzi (r.a.)Tirmidhi (825- 892) was de eerste die probeerde de antecedenten van de vertellers van Hadith te bepalen. Tevens gaf hij bij elke Hadith de graad van betrouwbaarheid aan, zoals bv. “Sahih”, “Hasan Sahih” en “Hasan”. Aan de hiervoor genoemde Hadithverzamelingen van Bukhari en Muslim kan de hoogste graad van betrouwbaarheid, ofwel “Sahih” worden toegekend. Zijn Hadithverzameling staat als Djaam’i bekend, omdat daarin behalve hoofdstukken over “Fiqh” (Islamitische Jurisprudentie) ook andere onderwerpen aan bod komen. Ook Tirmidhi (825-892) heeft grote reizen gemaakt. Hij overleed in Tirmidhi (voormalige USSR). 5. AI-Nisaai (r.a.)Abdur Rahman Ahmad al-Nisaai (830- 916) is de schrijver van de “AI-Maiytana”, een collectie met uitsluitend betrouwbare Hadith. Zijn “Sunan” bevat echter ook diverse zwakkere Hadith. Dit heeft hij zelf toegegeven. Het ging hem er echter vooral om de tekst van de Hadith en de verschillen tussen de diverse versies vast te stellen. Hij bezweek aan de verwondingen die men hem toebracht in verband met meningsverschillen over bepaalde Hadith. Hij ligt in Mekka tussen de heuvels Safa en Marwa begraven. 6. Ibn Madja (r.a.) De “Sunan” van Ibn Madja (824- 887) behoort tot de “Sihah Sitta” ofwel de 6 authentieke boeken. Sommigen geven echter aan de Muwatta van Imaam Malik de voorkeur boven dit werk. Hij bezocht talloze Islamitische centra als Basra, Kufa, Mekka, Syrië en Egypte.

Hadith

Hadith betekent overlevering, nieuws of verbale communicatie van iets. Het meervoud van Hadith = Ahadith.  Mutewatir = door algemeen aanvaarde reeks van overleveraars doorgegeven;
Mashhour = bekend en in de praktijk gebracht door de moslims;
Sahih = hoogste graad van betrouwbaarheid;
Hasan = iets minder betrouwbaar;
Dzaif = zwak;
Madzu = niet authentiek.HadithHadith: woorden, daden en levenshouding van de heilige profeet Muhammed (vrede zij met hem)De kennis van de “Hadith” heeft de daden, woorden en levenshouding van de Profeet (vrede zij met hem) van de Islam tot onderwerp. Onder Hadith verstaan we dus het verslag over datgene wat de Profeet (vrede zij met hem) deed, zei en wat hij zijn Metgezellen zag doen en stilzwijgend toestond. Betrouwbaarheid van de Hadith Imaam Bukhari {r.a.} (d. 870 A.D.) reisde eens honderden kilometers om een man te bezoeken, die hem mogelijkerwijze Hadith van de Profeet (vrede zij met hem) zou kunnen vertellen. Na een zware reis kwam Bukhari op de plaats van bestemming aan. Daar zag hij dat de bewuste man buiten zijn huis stond en bezig was zijn paard dat verderop aan het grazen was, met een lege haverzak naar zich toe te lokken. Imaam Bukhari concludeerde hieruit dat de man onbetrouwbaar was en vertrok onmiddellijk, zonder ook maar één woord met hem te willen wisselen.
Deze anekdote laat duidelijk zien hoe scherp door Imaam Bukhari geselecteerd werd bij het verzamelen van de Hadith. De Hadith is na de heilige Koran de belangrijkste bron van kennis voor een moslim. In de Koran staan de woorden van Allah de Verhevene, die aan de Profeet geopenbaard werden: “En hij (de Boodschapper) spreekt niet naar eigen begeerte.” (zie vertaling v.d. betekenissen v.d. Koran, soerah necm:3) De Hadith bevatten de eigen woorden van de Profeet (vrede zij met hem), die hij onder de inspirerende leiding van Allah de Verhevene zelf heeft uitgesproken. De Hadith verduidelijkt wat er in de Koran geopenbaard is. Zo staat er herhaaldelijk in dat er gebeden moet worden en dat de Zakaat (armenbelasting) een verplichting is, maar pas in de Hadith kan er gevonden worden hoe we bijvoorbeeld moeten bidden of wanneer en door wie dit dient te geschieden. In de Hadith kunnen dan ook aanwijzingen gevonden worden over onderwerpen die het gehele praktische leven van een Moslim betreffen, zoals: gebed, reiniging, vasten, wetenschap, kennis, huwelijk, geboorte, dood, handel, eten en drinken, halal en haram etc.  De Koran geeft duidelijk aan welke waarde aan de woorden van de Profeet (vrede zij met hem) toegekend dient te worden:”Zeg: Als u Allah liefheeft, volgt mij dan en Allah zal u liefhebben en uw zonden vergeven. En Allah is Vergevensgezind, Genadevol.”
(zie vertaling v.d. betekenissen v.d. Koran, soerah al-i imran:31)”En wat de Boodschapper u ook geeft, neemt het (aan), en wat hij verbiedt, weerhoudt u daarvan en vreest Allah. Zeker, Allah is streng in het straffen.” (zie vertaling v.d. betekenissen v.d. Koran, soerah hasr:7)Volgens Djaber {r.a.} zei de Profeet (vrede zij met hem) op zijn afscheidsbedevaart:
“Ik heb jullie iets nagelaten, dat, wanneer jullie je daaraan houden, ervoor zal zorgen dat jullie nooit verkeerd geleid zullen worden: het Boek van Allah de Verheven en dat wat jullie van mij krijgen door me vragen te stellen (m.a.w. de Hadith)” (Moslim sharif) Diverse malen heeft de Profeet (vrede zij met hem) het belang van de Hadith benadrukt. Zo stelde hij eens, aldus zijn geliefde vrouw Aisja {r.a.}, in een Khutbah (verhandeling) deze retorische vraag:”Wat zal de toestand zijn van die mensen, die zich afzijdig houden van iets wat ik zelf doe?” [Bukhari] De laatste profeet Muhammed (vrede zij met hem) die aan ons is toegezonden, nl: Het levende voorbeeld voor ons, heeft alles vervangen wat Allah de Verhevene voordien aan de mensheid had geopenbaard.

Het bewaren en verzamelen van Hadith

Er bestaan diverse beschrijvingen hoe de verzen van de Koran onthouden werden op perkament, stenen en zelfs hout geschreven werden en hoe de tekst verzameld werd, totdat een en ander de huidige vorm kreeg. Hoe heeft dit proces met betrekking tot de Hadith plaatsgevonden? Dat de Hadith bewaard zijn gebleven, is vooral te danken aan de enorme liefde en toewijding die de Sahaba (Metgezellen van de profeet) voor hun Profeet (vrede zij met hem) en voor de Islam toonden. Zo werd de slaaf Hadzrat Bilal {raa} in de stad Mekka tot het uiterste getergd om afstand te doen van de Islam. Zonder succes, want zelfs toen hij onder de brandende zon met zware stenen op zijn borst werd gemarteld, bleef hij roepen “Ahad”, “Ahad” d.w.z. “één Allah”, “één Allah”!
Men zag eens dat Hadzrat Ali {raa} lachte toen hij aan het paardrijden was. Toen hem gevraagd werd waarom hij dat deed, antwoordde hij dat hij de Profeet (vrede zij met hem) eens precies zo had zien lachen toen deze op een paard zat. Er kunnen duizend en één voorbeelden gegeven worden om de sterke band tussen de Profeet (vrede zij met hem) en zijn Sahaba te illustreren.Gedurende het leven van de heilige Profeet (vrede zij met hem) werden de Hadith nauwelijks opgeschreven. De noodzaak hiervoor was ook niet zo groot, omdat men altijd de Profeet (vrede zij met hem) kon bezoeken om hem vragen te stellen. Bovendien bleef de Profeet (vrede zij met hem) gedurende zijn levensjaren geïnspireerde woorden spreken, zodat pas daarna een systematische verzameling van Hadith mogelijk was. Het is echter niet zo dat er toen niets opgetekend werd. De befaamde verzamelaar van Hadith Imaam Bukhari {r.a} zegt in zijn “Sahih” dat Abdullah ibn Umar {r.a.} tijdens het leven van de Profeet (vrede zij met hem) Hadith opschreef.  Na het heengaan van de heilige Profeet (vrede zij met hem) in 632 A.D. verspreidden de Sahaba zich en predikten in verre landen de boodschap van de Islam. Er bestond nog steeds geen verzameling van de tradities van de Profeet (vrede zij met hem). De enige mogelijkheid om Hadith te horen, was een van de Sahaba te bezoeken. De plaatsen waar de Metgezellen van de Profeet (vrede zij met hem) zich gevestigd hadden, kregen in de loop van de tijd bekendheid en ze veranderden langzamerhand in centra waarin lering over de Islam gegeven werd. Als motten werden talloze studenten door het licht dat de wijsheid van de Quraan en de Hadith verspreidde, aangetrokken. Sommigen reisden zelfs van centrum naar centrum, omdat niet één van de Sahaba volledige kennis van de Hadith kon hebben.
Zo reisde Djabir ibn Abdullah van Medina naar Syrië om de juistheid van één enkele uitspraak van de Profeet (vrede zij met hem) te verifiëren. In die dagen betekende dat een reis van een maand!  Het eerste standaardwerk op het terrein van de Hadith is de Muwatta van de hand van Imaam Malik ibn Anas {r.a.} geboren in Medina (715- 79 A.D.= Anno Domini = Christelijke tijdrekening) de stichter van één van de vier geaccepteerde Soennitische Wetscholen.  De andere drie grondleggers zijn respectievelijk: Imaam AI-Numan ibn Thabit Zuti of bekend als Abu Hanifa {r.a.} geboren in Kufa in Irak (699-767 A.D.) Hij is de grondlegger van de Hanafi Wetschool.
Imaam Muhammad As-Shafi’ie (r.a.) geboren in Gaza (767-820 A.D.) en overleden in Caïro (Egypte) is de grondlegger van de Shafi’i Wetschool.
Imaam Ahmad ibn Hanbal {r.a.} van de Hanbali Wetschool geboren in Bagdad (780-855 A.D.).  De Muwatta van Imaam Malik ibn Anas kenmerkt zich door een systematische indeling. De Hadith zijn aan de hand van onderwerpen uit de Islamitische Wet onderverdeeld. Men zegt dat Imaam Malik {r.a.} zich iedere keer, voordat hij een Hadith reciteerde, op de voorgeschreven wijze Wudu verrichtte, waarna hij vol devotie de bewuste woorden uitsprak. De Muwatta is later alleen maar overtroffen of geëvenaard door de ‘Sihah Sitta” ofwel de ‘zes authentieke boeken”. Zij zijn samengesteld door respectievelijk: Imaam Bukhari (d. 870 A.D.), Moslim (d. 875 A.D.), Abu Dawuud (d. 888 A.D.), Tirmidhzi (d. 892 A.D.), Ahmad ibn AI-Nisai (d. 9l6 A.D.) en Ibn Madja (d. 908 A.D.)Criteria bij de selectie van de Hadith  De samensteller van de “Sihah Sitta” paste talloze criteria toe om de betrouwbaarheid van de Hadith te testen. Zo kende imaam Bukhari na een onderzoek van ongeveer 40 jaar 600.000 Hadith, maar zijn blik was zo kritisch dat hij er in zijn Sahih slechts 7.295 opnam. De volgende criteria werden door de schrijvers van de “Sihah Sitta” gehanteerd bij de selectie van de Hadith:

  • Er moest duidelijk in vermeld staan dat de Profeet (vrede zij met hem) het een of ander gezegd of gedaan had;

 

  • Hij die de Hadith vertelde, moest hebben aangegeven dat hij erbij aanwezig was toen de Profeet (vrede zij met hem) over de bewuste zaak sprak. Als hij afwezig was, moest hij een complete keten van vertellers geven tot en met degene die wel bij de Profeet (vrede zij met hem) aanwezig waren;

 

  • Elk van de personen uit voornoemde keten moest een zodanig niveau van kennis hebben, dat hij zowel in staat moest worden geacht de Hadith te begrijpen als deze aan anderen correct door te vertellen;

 

  • Elk van de personen uit de keten van vertellers moest vroom, deugdzaam en eerlijk zijn;

 

  • Een Hadith waarin beschuldigingen voorkwamen tegen een Metgezel van de Profeet(vrede zij met hem) of tegen iemand uit het gezin van de Profeet(vrede zij met hem) werd verworpen;

 

  • Een Hadith die qua woordkeus niet zuiver Arabisch was, werd evenals een Hadith die woorden bevatte die onbehoorlijk waren, verworpen;

 

  • Er moest worden aangetoond dat elk van de personen die een Hadith vertelde, op het moment dat men de Hadith hoorde, een zodanige leeftijd had, dat hij of zij in staat kon worden geacht om de volledige betekenis van de bewuste Hadith te kunnen begrijpen;

 

  • Een Hadith die in tegenspraak was met een vaststaand historisch feit werd verworpen;

 

  • Een Hadith die een zeer zware straf bevatte voor een relatief klein vergrijp of die een erg hoge beloning beloofde voor een relatief kleine deugd werd verworpen;

 

  • Als iemand een Hadith vertelde die een onderwerp bevatte wat eigenlijk algemeen bekend zou moeten zijn en door alle moslims toegepast had moeten worden, terwijl dit niet het geval was en de verteller dus alleen stond in zijn bewering dan werd de Hadith verworpen;

 

  • Een Hadith die tegen het verstand indruiste of tegen een bekend rechtsprincipe inging, werd verworpen;

 

  • Een Hadith die tegen een lering uit de Koran inging, werd verworpen;

 

  • Een Hadith die tegen algemeen aanvaarde uitspraken inging, werd verworpen.

Ook ten aanzien van hen die Hadith vertelden, werden zware eisen gesteld teneinde de betrouwbaarheid ervan te waarborgen.De volgende criteria werden gehanteerd:

  • De naam, bijnaam, titel, afkomst en het beroep van de vertellers moesten bekend zijn.
    Hij mocht geen enkele leugen gesproken hebben over een Hadith van de Profeet (vrede zij met hem)

 

  • Men mocht hem niet van een misdaad beschuldigd hebben en hij mocht niet bekend staan als een leugenaar;

 

  • Hij mocht niet bij herhaling fouten of grove overtredingen gemaakt hebben;

 

  • Bij het vertellen van Hadith mocht hij geen onzorgvuldige houding tonen;

 

  • In woord en daad mocht hij geen slecht mens zijn;

 

  • Hij mocht zich geen woord ingebeeld hebben;

 

  • Hij mocht niets slechts over betrouwbare personen gezegd hebben;

 

  • Hij mocht geen analfabeet, noch een dwaas zijn geweest;

 

  • Hij mocht geen eigen, d.w.z. afwijkende religieuze opvattingen hebben gehad;

 

  • Hij mocht geen slecht geheugen gehad hebben;

 

  • Hij moest alles wat hij over de bewuste Hadith hoorde, nauwgezet op waarheid onderzocht hebben, zoals de Koran (Surah 46:6) dat vereist.

Bij de selectie van Hadith was ook belangrijk of er sprake was van de oorspronkelijke woorden van de Profeet(vrede zij met hem) of dat de verteller alleen maar de betekenis daarvan had weergegeven. In het laatste geval moest de verteller wel duidelijk een ontwikkeld en vroom mens zijn geweest, want anders werd de Hadith met wantrouwen bekeken. In verband met dit alles was het noodzakelijk om grafische gegevens van de vertellers te hebben. Daarom ontstond de wetenschap van ” Asma-ar- djaal “(levensbeschrijvingen van vertellers) Er werd wel gezegd, dat bijna liefst 2 miljoen levensbeschrijvingen van vertellers van Hadith op papier zijn gezet.
Die Hadith welke in de 6 authentieke boeken, de “Sihah Sitta” terecht zijn gekomen, zijn zonder twijfel correct en kunnen absoluut vertrouwd worden. Binnen deze “Sihah Sitta” nemen de Sahih van Bukhari en de Sahih van Moslim de voornaamste plaatsen in. Vanuit religieus oogpunt zijn deze boeken na de heilige Koran de belangrijkste bronnen van kennis.

Kenmerken van de Hadith

We bespreken nu enige kenmerken van Hadithverzamelingen zoals we die nu kennen. 1.Isnaad en Matan  Een Hadith heeft twee delen, n.l. een “Isnaad” ( keten) en een “Matan” (tekst) De tekst wordt voorafgegaan door een keten van vertellers vanaf de Profeet (vrede zij met hem) of diens Metgezellen tot en met diegene welke de Hadith aan de samensteller van een verzameling vertelde. Om van de betrouwbaarheid van een Hadith verzekerd te zijn, hebben de schrijvers van de “Sihah Sitta” aan elke tekst een Isnaad verbonden. Ook bij andere takken van wetenschap, zoals geschiedenis en aardrijkskunde, hebben de Arabieren het systeem van de Isnaad wel toegepast. 2. De vertellers  Degenen die de Hadith vertelden, kenmerkten zich door hun oprechte devotie en grote nauwkeurigheid. Als zij een Hadith hoorden, die kleine afwijkingen vertoonde van een aan hen bekende Hadith, dan brachten zij dit over, zonder dat zij op eigen houtje hier iets aan veranderden. 3. Onafhankelijkheid  De Hadith werden in het algemeen verzameld zonder dat men enige steun van de Kalief of andere regeerders ontving. Aan het spontane enthousiasme van onafhankelijke Hadithverzamelaars danken we het merendeel van de traditie zoals we die nu kennen. Niet alleen namen de verzamelaars van Hadith geen beurzen of andere ondersteuningen aan, sommige verzamelaars werden zelfs tegengewerkt! Zo werd de befaamde Imaam Ahmad ibn Hanbal gevangengenomen en gemarteld, omdat hij ideeën weigerde op te geven, die tegen de belangen van de toenmalige heersers ingingen. Ook de befaamde Imaam Abu Hanifa en Bukhari hebben zéér grote druk van regeringszijde ondervonden. Toch weigerden zij ook maar de geringste verandering in hun werk aan te brengen en gaven zij liever hun leven, dan dat zij ook maar een duimbreed van de waarheid afweken. 4. Vrouwen  Vrouwen hebben een belangrijke rol gespeeld bij het onthouden en vertellen van Hadith. De vrouwen van de Profeet(vrede zij met hem) waren bij uitstek geschikt om een beeld te geven van zijn privé-leven. Ook over de typische vrouwelijke aangelegenheden van het leven hebben zij veel Hadith kunnen bewaren. Aisja {r.a.} is de belangrijkste onder hen. Bukhari en Muslim hebben 174 Hadith, die zij vertelde, geaccepteerd.  “Voorzeker, zij die verbergen wat Wij hebben neergezonden van de duidelijke bewijzen en de Leiding, nadat Wij die aan de mensen hebben duidelijk gemaakt in het Boek: zij zijn degenen die Allah vervloekt…” (zie vertaling v.d. betekenissen v.d. Koran, soerah Al- Baqara:159) Enkele overleveringen:
“…Maar als ik jullie iets over Allah {swt} vertel, aanvaardt dat dan, want waarlijk ik zal nooit een leugen over Allah {swt} vertellen.” [Moslim] “Let op! Aan mij is de Koran gegeven en iets wat daar op lijkt (Hadith), vertelt hierover, al is het maar één zin!” [Bukhari] “Dus als ik jullie verbied iets te doen, mijdt dat dan ook. En als ik jullie opdraag iets te doen, doe dat dan zoveel als jullie kunnen.” [Bukhari & Muslim] “Ik wil niet dat iemand zich terugtrekt om te rusten en dan zegt: “Ik weet het niet, wanneer één van mijn gezegden om iets te doen of iets na te laten, hem bereikt.”
[Ahmad ibn al-Nasaai] 
Omar ibn Khattaab zei, terwijl hij de “Hadjar al-Aswad”, (de zwarte steen in de hoek van de Ka’abah in Mekka) kuste:
“Ik weet dat je een steen bent en dat je me geen voordeel kunt schenken noch schade kunt berokkenen. Als ik niet had gezien dat de Boodschapper van Allah(vrede zij met hem) jou kuste, zou ik je nooit kussen.” [Bukhari & Muslim]
“Wie van u 40 Hadith voor mijn Ummah bewaart, over de belangrijke punten van deze religie, zal Allah op Yawmal Qiyamah (Dag des Oordeels) samen met de Islamitische geleerden (Ulama) doen opstaan.”
“Laat hij die aanwezig was en gezien heeft, degene informeren die absent was”
” Moge Allah de Verhevene het leven verlichten van een ieder die hoort wat ik zeg, er acht op slaat en het doorgeeft zoals hij het gehoord heeft.”