Imaam al-Nawawi
Mohi al-Dien aboe Zackariya Yahya ibn Sharaf al-Hizaami al-Nawawi werd geboren in 631 A.H. (1233 C.E.) in het stadje van Nawa, Zuid-Damascus, in Syrië. Doordat hij afkomstig is van Nawa, werd hem de naam al-Nawawi gegeven, welke ook soms wordt geschreven als al-Nawaawi.
Al-Nawawi kwam niet van een erg bekende familie. Er is weinig bekend over zijn grootvader, vader en andere familieleden. Het was een zeer beschaafde familie. Zij waren ook niet bekend om grote geleerden in hun familie. Zijn vader echter, had een reputatie dat hij zeer vroom in zijn geloof was. Zijn vader had een tuin waarin hij voedsel liet groeien voor zijn familie. Hij vermeed, en leerde zijn familie te vermijden, datgene te eten dat verboden zou kunnen zijn op enige manier.
Zoals wordt omschreven in de volgende hadieth van Soenan at-Tirmidhie: De Profeet heeft gezegdO mensen! Waarlijk Allah is goed en Hij accepteert niet behalve datgene dat goed is. Allah heeft de gelovigen hetzelfde bevel bevolen als dat Hij de boodschappers beval. Hij zei: ‘O boodschappers, eet van het goede en de zuivere dingen en verricht rechtschapen daden. Waarlijk, Ik ben bewust van wat jullie doen.’
En Hij zei: ‘O gelovigen! Eet van de goede en heilzame dingen die Wij voor jullie hebben voortgebracht.’
En hij vermeldde een man die op een lange reis was, met slordige haren en stoffig was, hij strekte zijn armen uit naar de lucht en zei: ‘O mijn Rabb, o mijn Rabb,’ terwijl zijn voedsel van het verbodene is, zijn drank van het verbodene is, zijn kleding van het verbodene is en zijn voorzieningen van het verbodene zijn. Hoe kan hij beantwoord worden (door Allah)?
Vanaf zijn jeugd voelde Yahya al-Nawawi zich niet aangetrokken tot sport of spelen. De andere kinderen pestten hem daardoor. Al op jonge leeftijd keerde hij zich tot zijn studies. Hij verafschuwde ieder activiteit die hem afleidde van het uit zijn hoofd leren van de Qoraan. Op een keer dwongen de kinderen hem met hen te spelen en hij huilde omdat hij hierdoor tijd verkwistte.
Het is dan ook niet verbazingwekkend dat hij op jonge leeftijd de Qoraan uit zijn hoofd kende.
Op achttienjarige leeftijd nam zijn vader hem naar Damascus om zijn studies voort te zetten. Hij blonk uit in de Shafi’ie school van fiqh (wetsleer), kende enige van de belangrijkste teksten uit zijn hoofd. Hij verrichtte de Hadj, bezocht Medinah en andere plaatsen maar keerde terug naar Damascus om zijn studies voort te zetten. Hij bleef in Damascus tot net voor zijn dood, toen hij terugkeerde naar zijn geboortestad Nawa.
Al-Nawawi’s persoonlijke leven
Al-Nawawi studeerde eerst aan de Saaramiya school in Damascus. Daar liet zijn vader hem achter. Hij had geen verblijf daar. Na enige tijd benaderde hij de Sheich van de school om te vragen of hij onderdak voor hem had, aangezien vele scholen hun studenten onderdak verschaften. Zij hadden geen onderdak voor hem, dus stelde de Sheich voor dat hij naar de Rawaahiyah school ging. Daar kreeg hij een kleine kamer waar hij voor een aantal jaren in verbleef. Hij bleef in die kleine kamer tot hij werd benoemd tot het hoofd van de Ashrafiyah school, een aantal jaren later.
Er is verteld dat toen iemand hem op een keer bezocht, zijn kamer zo klein was dat de enige manier om te kunnen zitten was de boeken te verwijderen en ze op te stapelen om zo ruimte te maken om iemand te laten zitten.
Na Saaramiyah, zette hij zijn studies voort aan de Rawaahiya school in Damascus. Hij woonde twaalf lessen per dag bij over verschillende onderwerpen zoals, Arabisch, hadieth, fiqh en islamitische theorie. Enige bekende leraren van hem waren Ishaaq ibn Ahmed al-Maghrabi al-Maqdisi (d. 650 A.H.), Abdul Rahmaan al-Anbari (d. 661 A.H.) en Abdul Aziez al-Ansaari (d. 662 A.H.). Hij studeerde Sahih Moeslim van Aboe Ishaaq Ibrahim al-Waasiti. In 655 A.H., op vierentwintigjarige leeftijd, begon hij les te geven op de Ashrafiyah school. Zijn reputatie en uitmuntendheid als een geleerde begon erkend te worden door de geleerden en inwoners van Damascus.
Zijn jacht naar kennis beheerste zijn gehele leven. Hij gaf al zijn tijd aan studie, leren en onderwijzen. Er is zelfs verklaard dat hij niet sliep, behalve als slaap hem overviel.
Hij rustte op zijn boek en sliep even, vervolgens schrok hij wakker en ging door met studeren. Hij zei eens over zichzelf: “Ik bracht twee jaar door zonder op de grond te liggen (slapen) op mijn zijde.”
Dit betekent, hij studeerde altijd en schreef totdat slaap hem overmande terwijl hij zat.
Zijn soberheid
Hij leidde een zeer sober en eenvoudig leven. Sommige overleveringen verklaren dat zijn kleding enkel bestond uit een tulband en een lang kledingstuk. Hij verlangde geenszins naar de genoegens van deze wereld. Op sommige tijden at hij alleen wat cake en olijven die zijn vader naar hem stuurde van tijd tot tijd uit Nawa.
Hij was ook bekend om zijn bescheidenheid. Hij stond het nooit toe dat hij bediend zou worden door één van zijn studenten. Al-Nawawi vastte onafgebroken (iedere dag behalve dagen van de Ied).*
Hij accepteerde geen salaris voor zijn lessen. Het schijnt dat hij alleen het eerste jaar (of eerste twee jaar) geld ontving, waarvoor hij boeken kocht. Echter, na die tijd weigerde hij enig geld te ontvangen voor zijn diensten. Zoals reeds eerder vermeld was al-Nawawi’s kamer zoals een warenhuis van boeken. Het enige materialistisch bezit van deze wereld dat al-Nawawi had, was boeken. In het algemeen, heeft een student boeken hard nodig, misschien meer dan dat hij voedsel en water nodig heeft. Eén van de getuigenissen over hoeveel boeken al-Nawawi had wordt vermeld in zijn introductie in al-Tahqieq waarin hij zegt: “Ik heb bij mij, van de boeken van Shaafi’ie fiqh, en alle lof is voor Allah, ongeveer honderd boeken, inclusief bekende boeken, zeldzame boeken en andere.
Al-Haddaad zegt: “Als dat het geval was met het aantal boeken over fiqh, welke niet zo talrijk waren als dat zij in latere tijden waren, hoe zit het dan met het aantal boeken van ahadieth die hij gehad moet hebben, aangezien er meer boeken van ahadieth beschikbaar waren in zijn tijd.”
Het is duidelijk dat al-Nawawi’s doel was niet alleen een grote bibliotheek te bezitten. Zijn boeken dienden niet voor decoratie. In plaats daarvan, haalde hij groot voordeel uit die werken en van zijn lessen en boeken, hebben talrijke mensen veel voordeel verkregen.
Al-Nawawi is nooit getrouwd
Al-Nawawi is één van de beroemde geleerden door de geschiedenis heen die nooit trouwde. Een andere grote geleerde die nooit trouwde was Ibn Taymiyah. Er bestaan verscheidene verklaringen over het feit waarom al-Nawawi alleen bleef. De meest waarschijnlijke is zijn soberheid en gebrek aan verlangens voor de genoegens van deze wereld. Zijn leven was gevuld met het verlangen te leren, onderwijzen en bezig te zijn met alle handelingen van aanbidding.
Sommige stellen dat hij nooit de middelen had om te trouwen. Echter, dit kan zijn door zijn persoonlijke keuze. Hij had dit waarschijnlijk kunnen verkrijgen door bijvoorbeeld een salaris te vragen voor zijn lesgeven. Vandaar dat zijn gebrek voor de verlangens van deze wereld een sterkere reden is voor zijn ongetrouwd blijven.
Er werd eens aan al-Nawawi verteld dat het huwelijk een grote Soennah is en misschien is het de enige die hij niet vervuld heeft. Zijn antwoord was: “Ik vrees dat ik een Soennah volg en daarbij betrokken kan raken in vele verboden handelingen.”^
Het huwelijk is zoals een kleine gemeenschap met de echtgenoot als het hoofd van die gemeenschap . Vandaar dat hij zich in een zeer serieuze positie bevindt met een grote verantwoordelijkheid die op zijn schouders rust. In zijn commentaar op de hadieth van Asmaa, waarin zij verklaart dat zij haar echtgenoot diende op verschillende manieren, schreef al-Nawawi:
“Dat maakt allemaal deel uit van de goedheid en vriendelijkheid die mensen volgen. Dit is waar de vrouw haar echtgenoot dient in die dingen die zij noemde, zoals het voedsel voorbereiden, koken, kleding wassen, enz. Dit is allemaal vrijwillig werk aan de kant van de vrouw jegens haar man en het goed behandelen van hem. Dit zijn allemaal goede handelingen aan haar kant. Niets daarvan is verplicht voor haar. Als zij één van die dingen zou weigeren, zou zij niet zondig zijn. In feite, zou hij die dingen voor haar moeten doen en het is niet toegestaan voor hem haar tot één van die dingen te dwingen. Dit is wat de vrouw alleen op vrijwillige basis doet. Het is een prachtige gewoonte die vrouwen sinds de eerste generatie tot nu hebben gevolgd. Alleen twee dingen zijn verplicht voor de vrouw: zichzelf bereid vinden (op seksueel gebied) voor haar echtgenoot en in zijn huis blijven.”
Zijn werk
Al-Nawawi begon te schrijven in het jaar 663 of 664. In een tijdbestek van twaalf of dertien jaar schreef hij sommige van de belangrijkste werken in de geschiedenis van de islam. Eén van deze werken, de uitleg van Sahih Moeslim, bestaat uit achttien delen. Een ander werk, al-Raudha, bestaat uit twaalf delen. Zijn klassieke werk, al-Madjmoe, welke hij niet afmaakte, is gepubliceerd in negen grote delen. Dit zijn slechts enige van zijn werken die hij in korte tijd afmaakte. Er wordt gezegd dat hij een notitieboek vol schreef over zijn schrijfcarrière. Dit is een bewijs, opnieuw, dat zijn tijd werkelijk gezegend was en hij bracht al zijn tijd door met te schrijven, bestuderen en zijn kennis te verspreiden. Er is gezegd dat hij zoveel en zolang schreef dat zijn hand hem zo’n pijn deed dat hij niet meer kon schrijven.
Over zijn stijl van schrijven schreef Saliem al-Hilaali:
“Al-Nawawi schreef over verscheidene onderwerpen. Zijn schrijven werd onderscheiden door hun duidelijkheid, eenvoudige uitdrukkingen en aangename bewoordingen. Als hij een onderwerp behandelde, liet hij geen detail, overlevering of belangrijk punt achterwege. Als hij iets behandelde in een verkorte kwestie, bracht hij naar voren wat interessant en mooi was.”
Er is vermeld dat al-Nawawi tenminste vijftig boeken schreef.
Hieronder volgt een overzicht van zijn belangrijkste werken:
“al-Madjmoe Sharh al-Moehadhdhab”, een werk over fiqh en één van de meest omvattende van al zulke werken.
Zijn uitleg bij Sahih Moeslim.
“Riyadh al-Salihien”, één van zijn bekendste werken, een verzameling van Qoraan-ayaat en ahadieth.
“Raudhat al-Taalibien wa Oemdat al-Moeftien”, één van de belangrijkste werken in de Shafi’ie school van fiqh (wetsleer)
“Minhaadj al-Taalibien”, eveneens één van de belangrijkste fiqh werken onder de Shaafi’ies.
Zijn dood:
Kort voor al-Nawawi’s dood, keerde hij terug naar zijn geboortestad Nawa. Na een korte periode in Nawa, werd hij ziek en stierf. Hij stierf op de 24ste van Radjab in 676 A.H. (1277 CE). Hij overleed op vierenveertig jarige leeftijd. Echter, door de Gunst en Genade van Allah, bracht hij in zijn korte leven evenveel of misschien meer werken tot stand als iemand die twee keer zolang had geleefd. Moge Allah hem belonen voor al zijn pogingen en het streven voor de Zaak van Allah.
Toen het nieuws van zijn dood Damascus bereikte, waren de mensen erg verdrietig. Tranen vloeiden uit hun ogen. Eén van de grootste geleerden en leiders van de mensen was gestorven.
Zijn leerling, Ibn Attar, vermeldde zoals duidelijk is van zijn uitleg in Sahih Moeslim, dat hij wenste dat zijn graf volgens de Soennah zou zijn. Dat betekent, vlak en niet vooraanstaand. Echter, de mensen – misschien kunnen we stellen de onwetende mensen- weigerden dat. Zij wilden zijn graf vooraanstaand maken en een plaats om te bezoeken. Zij besloten een koepel over zijn graf te bouwen. Echter, Allah wilde dat al-Nawawi’s wens vervuld zou worden. Iedere keer als zij iets over zijn graf wilden bouwen, werd het vernietigd. Zijn graf, na vele pogingen, werd uiteindelijk vlak gelaten, onbeduidend gekenmerkt en volgens de Soennah. Zijn graf is nog steeds bekend.
Uit: “Commentary on the forty hadith” van
al-Nawawi (Jaamal al-Din M. Zarabozo)
———————————————
* Er bestaat verschil van mening over onafgebroken vasten. Al-Nawawi is van mening dat het is toegestaan zolang als iemand in staat is het te doen en zolang iemand niet vast op die dagen dat het verboden is te vasten. Zie al-Nawawi, Sharh Sahih Moeslim, deel 8, blz. 40.
^ Hierin is een les voor vele jonge moeslimmannen tegenwoordig, speciaal degenen die in een niet-moeslim gemeenschap wonen. Zij kijken naar vrouwen, hetgeen verboden is en denken daarom dat de enige oplossing is te trouwen. Echter, zij zijn daar noch finnanciël, noch emotioneel, noch geestelijk toe in staat – zij zijn alleen lichamelijk klaar om te trouwen. Zij trouwen dan, maar aangezien zij hier nog niet klaar voor zijn, behandelen zij hun vrouwen niet op de correcte manier. Vaak slaan zij hun vrouwen, of laten hun vrouwen werken terwijl dat alleen de verantwoordelijkheid voor de man is. Zulke huwelijjken eindigen vaak in een scheiding. In plaats van zichzelf eerst te corrigeren door de islaam te praktizeren en te vasten, trouwen zij. Zij eindigen dan door hun vrouwen te schaden, hun kinderen en hun omgeving. Dit alles gebeurt omdat zij zich niet realiseren dat zij misschien één zonde vermijden door te trouwen, maar zij eindigen met vele andere zonden te plegen, zoals al-Nawawi over zichzelf verklaarde.